Wat is de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD)?
De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) is een wetgeving van de Europese Unie die bedrijven verplicht om uitgebreid te rapporteren over hun resultaten op het gebied van duurzaamheid. Duurzaamheid wordt hierbij opgedeeld in drie verschillende thema's: milieu (environment), sociaal (social) en bestuur (governance) wat afgekort ESG is.
Het rapporteren over de resultaten op het gebied van deze thema's moet volgens de wetgeving op een eenduidige manier gebeuren. Hiervoor zijn de European Sustainability Reporting Standards (ESRS) in het leven geroepen. In deze standaarden staat waarover, en hoe een bedrijf moet rapporteren om te voldoen aan de CSRD-wetgeving.
De Europese wetgeving en is alleen voor Europese bedrijven, met enkele uitzonderingen voor bedrijven uit andere continenten die veel actief zijn in Europa. Niet alle bedrijven in Europa hoeven te voldoen aan deze wetgeving. Deze wetgeving is in eerste instantie alleen van toepassing op organisaties die gedurende 2 jaar aan ten minste twee van de volgende criteria voldoen:
- Meer dan 25 miljoen euro aan totale activa.
- Een netto-omzet van 50 miljoen euro.
- Meer dan 250 werknemers.
De wetgeving is actief sinds 5 januari 2023 en is onderdeel van de bredere Europese Green Deal. De wetgeving wordt geleidelijk uitgerold. De bedrijven die al aan de NFRD moesten voldoen moeten hierbij als eerste. Zij zullen vanaf 2024 volgens de richtlijnen hun activiteiten rondom de ESG thema's moeten vermelden in hun jaarverslag van 2025.
Voorbeeld van CSRD in de praktijk
Om deze informatie te vertalen naar een concreet voorbeeld kan de volgende situatie worden geschetst. Bedrijf X is opgericht in Nederland en is hier nog altijd gevestigd. Ze leveren diensten binnen en buiten de Europese Unie.
In 2022 draaide bedrijf X 93 miljoen aan omzet en stonden er 280 mensen op de loonlijst. Dit steeg in 2023 naar 105 miljoen en 293 medewerkers. Dit betekent dus, zoals beschreven in de bovenstaande vereisten, dat ze in aanmerking komen voor CSRD.
De nieuwe wetgeving verplicht hen om te rapporteren over de ESG thema's (milieu, sociaal en bestuur). Het bedrijf zal dus gedetailleerd moeten opschrijven wat de impact van het bedrijf op het milieu is en wat het milieu voor impact heeft op hen. Dit moeten ze niet alleen doen voor het thema milieu, maar ook voor de sociaal en bestuur.
Dit rapporteren moeten zij doen volgens de richtlijnen van de ESRS. In deze richtlijnen staan vele datapunten die aangeven wat het bedrijf moet rapporteren. Sommige van die datapunten (ESRS 2) zijn verplicht voor elk bedrijf, andere datapunten worden door het bedrijf bepaald, afhankelijk van wat voor hen belangrijk is.
Volgens de richtlijnen van ESRS moet bedrijf X dus rapporteren over onder andere de diversiteit van gender onder bestuursleden, maar ook de totale winst die komt uit verschillende categorieën zoals: kool, olie, gas en chemische producten.
Al deze informatie bundelen zij uiteindelijk samen in hun jaarverslag. Deze moet vervolgens gecontroleerd worden door een accountant die assurance (zekerheid) afgeeft of het jaarverslag voldoet aan de wetgeving van CSRD.
Hierom heeft de CSRD ook impact op jou
Deze complexe wetgeving is een belangrijke stap richting het bieden van transparantie en betrouwbaarheid. Met name in de informatie die grote bedrijven vrijgeven over hun inspanningen rondom duurzaamheid. De invoering van de CSRD heeft niet alleen veel impact op bedrijven, maar verandert ook de situatie van andere belanghebbenden.
De impact van CSRD op de betreffende bedrijven
Naar schatting komen zo'n 50.000 bedrijven in aanmerking voor de nieuwe CSRD wetgeving. Bedrijven die onder deze wetgeving vallen zullen allemaal de nodige aanpassingen moeten maken aan de manier waarop zij omgaan met bepaalde thema's rondom duurzaamheid.
Bedrijven zullen als eerste opnieuw naar hun stakeholders en keten moeten gaan kijken. Ze moeten in kaart brengen welke stakeholders zij hebben en welke plek zij hebben in hun keten. Daarnaast zullen zij moeten gaan kijken welke ESG-thema's voor hen van belang zijn. Uiteindelijk zullen zij data moeten verzamelen om hiermee te kunnen rapporteren volgens de richtlijnen van ESRS.
Dit zal voor bedrijven de nodige uitdagingen met zich meebrengen. Er zullen door het proces heen belangrijke afwegingen moeten worden gemaakt die impact hebben op zowel het bedrijf zelf als de omgeving rondom het bedrijf.
Daarnaast, biedt het ook kansen voor bedrijven om te laten zien wat voor stappen zij maken richting een duurzamere wereld op basis van de verschillende ESG thema's. Door kritisch naar de stakeholders en keten te kijken kunnen nieuwe inzichten worden verkregen en kan de beleidsvoering worden aangepast.
Het voldoen aan de CSRD zal voor bedrijven gepaard gaan met de nodige administratieve kosten en tijd. De onderneming zal secuur en systematisch door het gehele proces moeten gaan. Ze moeten mogelijk investeren in tools zoals CSRD software en accountants om te voldoen aan de wetgeving.
Zijn de niet betreffende bedrijven 'veilig' van CSRD?
Ook bedrijven die niet hoeven te voldoen aan de wetgeving van de CSRD zullen de gevolgen merken. MKB-bedrijven en zelfs ZZP'ers zullen mogelijk data moeten leveren aan betreffende bedrijven waarmee zij zaken doen. Dit betekent dus dat ook zij bewust moeten worden over hun bijdrage op het gebied van duurzaamheid.
Dit kan je als bedrijf zien als last, maar ook als kans. Bedrijven zullen genoodzaakt zijn keuzes te maken op het gebied van hun leveranciers en andere stakeholders. Als je als leverancier zijnde niet alleen de nodige data kan geven aan de bedrijven, maar ook representatieve data, dan kan dit een goede reden zijn voor de betreffende bedrijven om te kiezen voor jou.
Daarnaast wordt er al gesuggereerd dat er een lichte versie van CSRD zal worden gemaakt voor MKB-bedrijven. Het kan dus zeker geen kwaad om je als ondernemer vroegtijdig in deze wetgeving te verdiepen.
CSRD biedt kansen voor investeerders
Het doel van de CSRD is onder andere om transparantie te bieden die investeerders en analisten helpt om de prestaties rondom duurzaamheid van EU-bedrijven beter te evalueren. Door deze verplichte openbaarmaking van informatie worden investeerders voorzien van essentiële gegevens om de duurzaamheid van bedrijven te beoordelen en weloverwogen beslissingen te nemen.
Dit bevordert een grotere betrokkenheid bij duurzame investeringen en stimuleert bedrijven om hun inspanningen rondom duurzaamheid te verbeteren om aan de verwachtingen van investeerders te voldoen.
Daarnaast biedt de zogeheten materialiteit analyse ook waardevolle inzichten voor investeerders. Deze dubbele materialiteitsanalyse is een verplichte analyse die bedrijven moeten gaan doen. Deze staat ook opgenomen in de verplichte ESRS 2 richtlijn. Bedrijven moeten hierbij niet alleen kijken naar wat hun bedrijf voor impact heeft op de wereld, maar ook wat de wereld voor impact heeft op het bedrijf.
Wat verandert er voor de consument?
In het alledaagse leven van de consument verandert er niet veel. Dankzij de transparante informatie over de prestaties van bedrijven kunnen consumenten beter begrijpen welke impact hun aankopen hebben op mens en milieu. Consumenten kunnen met vertrouwen kiezen voor producten en diensten die in lijn zijn met hun eigen waarden en bijdragen aan een duurzamere toekomst.
Ook kunnen enkele producten mogelijk duurder worden. Een reden hiervoor kan zijn dat bedrijven kiezen voor een leverancier die een sterkere focus heeft op duurzaamheid dan op het bieden van de scherpste prijs.
Waarom bestaat CSRD-wetgeving?
De nieuwe richtlijn, de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), trad op 5 januari 2023 in werking en moderniseert en versterkt de regels met betrekking tot de sociale en milieugegevens die bedrijven moeten rapporteren.
In 2022 heeft de European Financial Reporting Advisory Group (EFRAG) zijn eerste set European Sustainability Reporting Standards (ESRS) uitgebracht. De EFRAG is een onafhankelijk orgaan dat verschillende belanghebbenden samenbrengt.
De ESRS zijn gepubliceerd in het Publicatieblad op 22 december 2023 in de vorm van een gedelegeerde verordening. Ze zijn afgestemd op het EU-beleid en dragen bij aan internationale initiatieven rondom standaardisering.
De upgrade van de NFRD
Deze richtlijn vervangt de eerdere Non-Financial Reporting Directive (NFRD) en heeft als doel om de transparantie en de betrouwbaarheid van informatie over duurzaamheid te vergroten. Het gaat hierbij niet alleen om milieuaspecten, maar ook om sociale en bestuurlijke kwesties.
De Non-Financial Reporting Directive (NFRD) is een richtlijn die gaan over niet-financiële verslaggeving. Deze werd naast de reguliere financiële cijfers meegenomen in het jaarverslag. Bedrijven rapporteerden hierbij over zaken rondom de eerder besproken ESG thema's.
De NFRD was voor bedrijven met meer dan 500 medewerkers en van openbaar belang. Het doel van de NFRD was om bedrijven aan te moedigen om hun impact op de maatschappij en het milieu te evalueren, te beheren en erover te rapporteren. Daarom wordt deze NFRD gezien als de voorligger van de CSRD.
Werken aan de Europese Green Deal
De CSRD is onderdeel van de Europese Green Deal. Het doel hiervan is om van de EU een duurzame economie te maken met net-zero uitstoot in het jaar 2050.
De Europese Green Deal is een ambitieus initiatief van de Europese Unie om de uitdagingen van klimaatverandering en milieuvervuiling aan te pakken. Het doel is om de EU tegen het jaar 2050 om te vormen tot een moderne, hulpbronnenefficiënte en concurrerende economie, met als belangrijkste doelstellingen:
- Geen netto-uitstoot van broeikasgassen tegen het jaar 2050.
- Economische groei losgekoppeld van het gebruik van natuurlijke hulpbronnen.
- Geen persoon of plaats achtergelaten.
Om deze doelstellingen te bereiken, heeft de Europese Commissie een reeks voorstellen aangenomen om het klimaat-, energie-, transport- en belastingbeleid van de EU in lijn te brengen. Het doel hiervan is om een nettovermindering van de broeikasgasemissies met minstens 55% tegen het jaar 2030, vergeleken met het niveau van het jaar 1990, te realiseren.
